Τα ξυλοπόδαρα είναι πάσσαλοι, δοκοί ή τεχνητές προσθήκες που προσαρμόζονται στα πόδια των ανθρώπων και τους επιτρέπουν να βαδίζουν πιο ψηλά από το έδαφος. Δεν αποτελούνται απαραίτητα από ξύλο, αλλά η συστατική λέξη του ξύλου έχει επικρατήσει. Σε κάθε περίπτωση, υπάρχει μια πλατφόρμα για να σταθεί το πόδι του χρήστη και στις περισσότερες περιπτώσεις υπάρχουν και επιπλέον στηρίγματα για καλύτερη υποστήριξη του ποδιού. Οι πιο γνωστοί τύποι ξυλοπόδαρων είναι οι Πάσσαλοι, τα τηλεσκοπικά ή μη Πέλματα Αλουμινίου , τα Αρθρωτά, τα Αναπηδήσεως και οι “Δακτυλοβάμωνες”.
Ο ξυλοπόδαρος, όπως όλοι οι χαρακτήρες που εμπλέκονται με τις τέχνες του τσίρκο, είναι μία ιδιαίτερη φιγούρα. Είναι ένας καλλιτέχνης, που μέσα από τη διογκωμένη σιλουέτα του, έρχεται να προσφέρει κάτι πολύ παραπάνω από αρχικό ενθουσιασμό στο αντίκρισμα του. Παράλληλα με τη θεατρική και χορευτική του φύση, είναι και δεινός ακροβάτης, αφού η βάδιση σε ξυλοπόδαρα αποτελεί και εξαιρετικό τρόπο εκγύμνασης, ανάπτυξης της ισορροπίας και υπέρβασης του φόβου. Όμως, όπως και για τις περισσότερες τέχνες του τσίρκο, έτσι και η βάδιση σε ξυλοπόδαρα δεν προαπαιτεί από τον ενδιαφερόμενο να κατέχει ιδιαίτερες ικανότητες. Όλα χτίζονται σταδιακά ένα βήμα τη φορά.
Η χρήση των ξυλοπόδαρων συναντάται σε διαφορετικές ιστορικές εποχές, με διαφορετικές εφαρμογές, και ήταν υπαρκτή ήδη από την αρχαιότητα. Η πρώτη εμφάνιση τους έγινε τον 6ο π.Χ. αιώνα στην αρχαία Ελλάδα. Η αρχαία ελληνική λέξη για έναν ξυλοπόδαρο ήταν κωλοβαθριστής, από το κωλόβαθρον, που αποτελούταν από το κῶλον το οποίο ήταν το άκρο/πόδι και το βάθρον η βάση του άκρου. Ορισμένες παραδόσεις, στις οποίες γίνεται χρήση ξυλοπόδαρων, είναι πολύ παλιές. Στο Βέλγιο υπήρχε παράδοση κατά τον Μεσαίωνα ως προς την μάχη επί ξυλοπόδαρων, κάτι που διατηρήθηκε και αργότερα ως παράδοση. Ακόμη, οι κάτοικοι βαλτωδών ή πλημμυρισμένων περιοχών χρησιμοποιούσαν μερικές φορές ξυλοπόδαρα τόσο για την εργασία τους σε αυτές, όσο και για την πιο εύκολη διέλευση τους. Οι βοσκοί της περιοχής Landes της νότιας Γαλλίας χρησιμοποιούσαν τα ξυλοπόδαρα για να επεκτείνουν το οπτικό τους πεδίο ενώ παρακολουθούσαν τα κοπάδια τους.
Στη σύγχρονη εποχή τα ξυλοπόδαρα ακόμη χρησιμοποιούνται σε διάφορες εργασίες, αλλά στο ευρύ κοινό είναι γνωστά λόγω της χρήσης τους στο χώρο της ψυχαγωγίας. Για το τσίρκο, η βάδιση σε ξυλοπόδαρα αποτελεί μία από τις τέχνες του και η εκμάθηση της απαιτεί συγκεκριμένες συνθήκες που πρέπει να πληρούνται. Με την ασφάλεια ως προτεραιότητα, καθίσταται αναγκαία η λήψη ατομικών μέτρων προστασίας κατά τη διάρκεια της εξάσκησης, που θα προστατέψουν από ενδεχόμενο τραυματισμό σε περίπτωση πτώσης. Στον εξοπλισμό αυτό περιλαμβάνονται υποχρεωτικά οι επιγονατίδες, ενώ προαιρετικά έχουν σειρά το κράνος και οι λοιπές προστασίες αρθρώσεων και μελών. Επιπροσθέτως για τους αρχάριους χρησιμοποιούνται και στρώματα ως επιπλέον μέτρο προστασίας. Η εξάσκηση γίνεται σε κατάλληλο έδαφος που προσφέρει αρκετή τριβή και εκμηδενίζει την περίπτωση γλιστρήματος. Στην ομάδα μας προσφέρονται μαθήματα με Πασσάλους και Αρθρωτά ξυλοπόδαρα Marshalltown.
